ViDA (VAT in the Digital Age) - EU stimuleert B2B e-facturatie

Onder de paraplu van het ViDA-project (VAT in Digital Age) stelt de Europese Commissie een reeks maatregelen voor om het huidige btw-stelsel in de Europese Unie te moderniseren en belastingfraude te bestrijden. Een van de initiatieven is de implementatie van een nieuw systeem voor belastingaangifte via elektronische facturering tussen bedrijven.

De drie pijlers van het ViDA-initiatief kunnen als volgt worden samengevat:

• Digitale rapportageverplichtingen (DRR) - Invoering van gemeenschappelijke gestandaardiseerde vereisten voor digitale rapportage en e-facturering voor transacties binnen de EU (d.w.z. tussen lidstaten).
• Platformeconomie - De uitdagingen van de platformeconomie voor kortetermijnverhuur van accommodatie en personenvervoerdiensten aanpakken door de rol van digitale platforms bij de btw-inning te versterken.
• Eén enkele btw-registratie - De btw-registratievereisten in de EU verlagen door het bereik van het éénloketsysteem (OSS) voor invoer en verlegging voor transacties tussen bedrijven (B2B) uit te breiden.

Aanvankelijk gepland voor 2028 en uitgesteld tot 2030, zijn de lidstaten het nog niet eens geworden, dus de data moeten nog worden bevestigd.

De Estlandse regering heeft haar bezorgdheid geuit over de plannen voor de platformeconomie, hoewel ze heeft verklaard dat ze niet tegen de andere elementen is.

Estland is tegen het huidige voorstel omdat het nieuwe verantwoordelijkheden wil introduceren voor het innen van btw op platformen die accommodatieverhuur op korte termijn en personenvervoer faciliteren.

Wat is het ViDA-initiatief (BTW in het digitale tijdperk)? Modernisering van het btw-stelsel in Europa

Belasting over de toegevoegde waarde is de belangrijkste belastinginningsbron voor alle lidstaten en vertegenwoordigt 12% van de begroting van de Europese Unie. De huidige btw-regelgeving is achterhaald en ineffectief voor een correcte controle van de belastingheffing. De heterogeniteit van de maatregelen in elke lidstaat belemmert de naleving van de belastingwetgeving, vergemakkelijkt belastingfraude, brengt grote administratieve kosten met zich mee en een groot verlies voor de staatskassen. In het 2022 "VAT Gap Report", van de Europese Commissie, over de belastingkloof, staat dat in 2020 ongeveer 93.000 miljard aan inkomsten verloren zijn gegaan, waarvan een kwart overeenkomt met grensoverschrijdende transacties.  

Om al deze redenen heeft de Europese Unie besloten het btw-beleid te actualiseren om het aan te passen aan de nieuwe realiteit van de steeds mondialer wordende markt en om in te spelen op nieuwe modellen van elektronische handel. 

Dit is een ongekende hervorming die tot doel heeft de btw-aangiften in elektronisch formaat op intracommunautair niveau te harmoniseren. Het nieuwe systeem introduceert de real-time elektronische aangifte van belastinginformatie via elektronische facturatie.

Het ViDA-voorstel heeft betrekking op:

1. Wijzigingen in de definitie van e-factuur vanaf 1 januari 2030: PDF, word, excel....  of andere ongestructureerde factuurbestanden worden niet geaccepteerd, alleen "authentieke" (gestructureerde) e-facturen om DDR mogelijk te maken.
2. Vanaf 1 januari 2030 wordt e-facturering de norm: Gestructureerde e-facturen worden het standaardsysteem voor het uitreiken van facturen. E-facturering wordt verplicht voor IC-transacties en lidstaten krijgen meer flexibiliteit om een nationaal e-factureringssysteem in te voeren.
3. Opsommingen (EG-lijst van aan- en verkopen) worden vanaf 1 januari 2030 vervangen door de digitale rapportageverplichting (DRR) voor intra-EU transacties.
4. Harmonisatie van huidige en toekomstige rapportagesystemen voor binnenlandse transacties vanaf 1 januari 2030.
5. Pre-validatiemodellen worden niet langer geaccepteerd (nationale modellen zullen moeten voldoen aan het ViDA-regelgevingskader), wat betekent dat bedrijven hun huidige oplossingen zullen moeten (her)evalueren.

Het tijdschema is onzeker en de verschillende EU-lidstaten hebben uiteenlopende opties voor verschillende aspecten van het voorstel. Dit heeft de meeste Europese landen er echter niet van weerhouden om e-facturering tussen particuliere bedrijven al te reguleren.

Doelstellingen van het nieuwe Europese btw-stelsel

Het ViDA-project heeft in principe tot doel het Europese BTW-stelsel te moderniseren en heeft hiervoor de volgende doelstellingen vastgesteld: 

• Zorgen voor een effectief en eerlijk btw-stelsel in de digitale economie.
• Bestrijding van fraude, met name intracommunautaire fraude.
• De goede werking van de interne markt waarborgen. 
• Vereenvoudiging en aanpassing van de btw-regelgeving aan de nieuwe digitale realiteit van de markt, om de naleving van de belastingwetgeving te vergemakkelijken en meer rechtszekerheid te bieden. 
• Optimalisatie van de vereisten voor belastingaangifte dankzij digitalisering. 

Wie ondervindt de gevolgen van de nieuwe regelgeving?

Het nieuwe systeem zal gevolgen hebben voor zowel ondernemingen die onderworpen zijn aan de belasting over de toegevoegde waarde als de lidstaten, aangezien zij de nieuwe Europese maatregelen in hun belastingstelsels moeten omzetten en anderzijds de nodige maatregelen moeten nemen om elektronische facturen tussen bedrijven te controleren. 

Pakket maatregelen

Met betrekking tot elektronische facturatie beschrijft het project VAT in Digital Age – ViDA deze reeks maatregelen: 

• Elektronische facturatie is de standaardmethode voor elektronische belastingaangiften. 
• Het gebruik van elektronische facturatie is de standaardmethode voor het uitgeven van facturen.  
• De uitwisseling van elektronische facturen is niet langer onderworpen aan aanvaarding door de ontvanger. 
• De lidstaten zullen elektronische B2B-facturatie kunnen opleggen zonder dat het Europees Parlement om een uitzondering hoeft te verzoeken.
• Elektronische facturatie wordt verplicht voor grensoverschrijdende transacties.  
• Er wordt een gemeenschappelijke norm voor elektronische facturatie vastgesteld. 
• De mogelijkheid om factuuroverzichten uit te geven wordt geëlimineerd.

Wetsteksten

Op wetgevend niveau heeft de Europese Commissie, om uitvoering te geven aan de maatregelen, voorstellen tot wijziging van de volgende wetteksten gepubliceerd: 

• Richtlijn 2006/112/EG wat betreft btw-regels in het digitale tijdperk.
• Verordening (EU) nr. 904/2010 wat betreft de regeling voor administratieve samenwerking op het gebied van btw die nodig is voor het digitale tijdperk.
• Uitvoeringsverordening (EU) nr. 282/2011 wat betreft de informatieverplichtingen die van toepassing zijn op bepaalde btw-regelingen.

De wetgevingsvoorstellen worden ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad en ter raadpleging aan het Europees Parlement en het Economisch en Sociaal Comité.

Voordelen van het nieuwe Europese btw-stelsel

• Verlaging van de kosten in belastingnaleving. Volgens het ViDA-rapport wordt een besparing van 4.300 miljoen euro geschat dankzij de voorafgaande btw-aangifte. 
• Besparing op beheerskosten. De EC schat dat alleen op postzendingen 1.900 miljoen euro bespaard wordt. 
• Accelerator van de digitaletransformatie van bedrijven door automatiseringstechnologieën te implementeren om bedrijfsgegevens elektronisch te rapporteren. 
• Grotere efficiëntie van de belastingcontrole dankzij de verbetering van de risicoanalysesystemen. 
• Verhoging van de belastinginning. Volgens het ViDA-rapport wordt een inzameling geschat van tussen de 135.000 miljoen en 177.000 miljoen euro.
• Vermindering van belastingfraude. Het feit dat de informatie in realtime wordt verkregen, zal de activiteit van fraudeurs veel moeilijker maken.  
• Snellere introductie van digitale rapporten (DRR) omdat er een gestandaardiseerd model op Europees niveau is.
• Grensoverschrijdende handel verbetert; aangezien de lidstaten hun belastingaangiftesystemen moeten ontwikkelen, moeten zij zorgen voor compatibiliteit en interoperabiliteit binnen de Unie. 
• Verbetering van de milieu-impact. Het rapport kwantificeert dat de vermindering van koolstofemissies een economisch equivalent zou hebben van tussen de 0,01 miljard en 500 miljoen euro.